Van Eyck. Rubens. De Vlaamse surrealisten en expressionisten. In Vlaanderen zijn oude en moderne Meesters thuis. Hier hebben ze geleefd en gewerkt. Hier vonden ze hun inspiratie. En hier kun je nog heel wat van hun werken bekijken, zo ook in Oud-Turnhout.
Sint-Antonius-Abtkerk | Retabel Sint Anna ten Drieën
De Sint-Antonius-Abtkerk is een Neoromaanse kerk uit 1891-1893 naar ontwerp van architect Pieter Jozef Taeymans. Elk jaar in januari vindt in Oosthoven, een kerkdorp in Oud-Turnhout, de verering van Sint-Antonius plaats. Na een misviering worden voor de kerk land- en tuinbouwproducten per opbod verkocht.
Deze plaats is nauw verbonden met een meer dan vijfhonderd jaar oude traditie. Elke eerste zondag na 17 januari vieren ze in Oosthoven de Sint-Antoniusviering, die onlangs erkend werd als immaterieel erfgoed. Maar ontdek vooral het unieke retabel met Sint Anna ten Drieën, een topstuk dat misschien uit een oudere kapel afkomstig is.
Het retabel met Sint Anna ten Drieën uit de Sint-Antonius Abtkerk bevindt zich links in de kerk tegenover het retabel van de heilige Antonius, de patroonheilige. Het dateert uit het begin van de zestiende eeuw. In de vijftiende en zestiende eeuw was Anna één van de bekendste heiligen. Talloze broederschappen richten kapellen en retabels op ter ere van haar. Hier staat ze recht met Maria, haar dochter, aan haar zijde en haar kleinkind Jezus op de schoot van Maria. De beelden zijn sereen maar stralen menselijkheid uit, vooral het kindje dat gretig naar de druiven van Anna reikt.
Sint-Bavokerk | Het Laatste Avondmaal
Aan deze eenvoudige, overwegend gotische en classicistische kerk werd van de veertiende tot het begin van de twintigste eeuw gebouwd en verbouwd. Uit al die periodes zijn er nog sporen te zien. Veel meubilair, zoals de negentiende-eeuwse glasramen, is neogotisch. De kerk, die aan de rand van het dorp staat, is opgedragen aan de heilige Bavo, de patroonheilige van de valkeniers. Daarvan waren er in de bossen van de Kempen heel wat.
Er zijn vele Laatste Avondmalen geschilderd en die bestaan meestal uit 13 personen: de twaalf apostelen en Jezus. Maar soms kan je nog iemand ontdekken. Meestal is dat de opdrachtgever of een zelfportret van de schilder. Hier in Oud-Turnhout heb je zo’n uniek kunstwerk. Vanachter een zuil kijkt de kunstenaar je recht in de ogen.
Jan Erasmus Quellinus maakte dit doek in 1696 in opdracht van de priorij Corsendonk. We zien het moment waarop Christus zijn zegen uitspreekt over het brood. De schilder maakte er een dynamisch tafereel van in een indrukwekkend decor. Voor dat decor haalde de schilderszoon Quellinus inspiratie bij de Venetiaanse schilder Paolo Veronese en bij zijn vader, Erasmus Quellinus II, die hem opleidde.
